Teruglopende markt dwingt tot fusie
‘Als VGP waren wij niet voor die fusie: wij willen in principe graag meer marktpartijen en door eerlijke concurrentie een goede kwaliteit/prijsverhouding kunnen blijven garanderen. We zijn echter ook niet mordicus tegen: we begrijpen heus wel dat in deze sterk teruglopende markt (van 7 miljard poststukken per jaar in 2006 toen de VGP begon, naar minder dan 3 miljard poststukken nu en nog steeds teruglopend) het niet mogelijk is om meer partijen een behoorlijk bestaan te bieden. De kwaliteit moet tenslotte ook gegarandeerd kunnen worden door een fatsoenlijke beloning voor het werk dat wordt geleverd. Daarmee wordt de nieuwe rol van de VGP direct duidelijk: als organisatie van partijen die grote aantallen poststukken verzenden is het belangrijk dat we mee kunnen kijken en praten met PostNL en het ministerie over hoe de processen en afwegingen verlopen. Het gaat ons er niet om dat we de laatste cent uit een leverancier knijpen, maar wel dat er een eerlijke afweging is van álle belangen. Belangen met betrekking tot prijs, kwaliteit, procesbeheersing, duurzaamheid, et cetera. Die hebben wij, maar die heeft PostNL uiteindelijk ook. Als de kwaliteit en betaalbaarheid van een dienst niet langer kan worden geregisseerd door normale, eerlijke concurrentie, dan zal dat toch op een andere manier mogelijk gemaakt moeten worden.’
Afstemmen op service en kwaliteit
Kuiper weet waarover hij het heeft. Hij heeft een verleden bij onder meer (toen nog) PTT Post en PostNL, bij SelektMail en weet hoe je je producten en diensten moet afstemmen op service en kwaliteit. Dat was misschien wel de doorslaggevende reden voor de sollicitatiecommissie om zijn ambities voor de functie van voorzitter van de VGP te verzilveren en hem aan te stellen? Kuiper: ‘Of dat de doorslag heeft gegeven weet ik natuurlijk niet, daar ga ik niet over. Maar ik zie voor de VGP een belangrijk(re) rol weggelegd in de toekomst. Om te zeggen dat we als VGP toezicht willen houden gaat een flinke stap te ver, maar we trekken gezamenlijk op met het Maatschappelijk Overleg Post (MOP), waarin meerdere partijen zijn verenigd die belang hebben bij een goede en betaalbare postdienst), de overheid (Ministerie van EZ) en PostNL om te zorgen dat de bedrijven en consumenten datgene krijgen wat ze mogen verwachten van een dienstverlener op postgebied. En dat is echt een gemeenschappelijk belang…’
Grote veranderingen
Het is een tijd van grote veranderingen, ziet Kuiper. ‘We gaan steeds meer naar het verwerken van datastromen in plaats van fysieke poststukken bij de deur afleveren. Dat geeft allerlei uitdagingen, zowel voor de verzenders van die informatie als voor de verwerkers ervan. Die uitdagingen moeten we met zijn allen aangaan, ook al hebben we soms uiteenlopende belangen. Voor mij als voorzitter van de VGP en voor de VGP zelf zie ik daarin drie onderdelen: ten eerste, het positioneren van de vereniging en het bediscussiëren van de richting die we op zouden moeten gaan; ten tweede het belang van de leden behartigen en een groei van het aantal leden bewerkstelligen; en ten derde, de belangrijkste in mijn ogen, de communicatie met de andere betrokkenen, de overheid en de dienstverlener, PostNL. Voor mij als kersverse voorzitter is dit een unieke gelegenheid om in te stappen. Mijn ultieme doel is om op dit keerpunt in de markt ervoor te zorgen dat alle betrokken partijen met een goed gevoel naar elkaar staan en het beste eruit proberen te halen, voor elkaar en met oog voor elkaars belangen. Dat klinkt heel idealistisch, maar dat is feitelijk wel waar we voor staan. De VGP is daarbij de partij die het reilen en zeilen van de dienstverlening toetst aan de praktische uitvoering, waar het ministerie vooral toetst aan wet- en regelgeving. Dat is wel een verschil, maar we moeten elkaar recht in de ogen kunnen kijken en de waarheid durven zeggen. Sandd en PostNL gaan bij elkaar, die blijven bij elkaar en dat zal toch op een of andere manier, ook vanuit de dagelijkse praktijk, begeleid moeten worden. Het gaat om de dialoog, de balans.’
Pakketdiensten structureren?
Dan speelt er wellicht nog iets voor de nabije toekomst: de pakketdiensten. Kuiper: ‘Het is niet direct aan de VGP, maar ik geloof wel dat we daarin nog flinke winst kunnen boeken. Nu is het een komen en gaan van allerlei dienstverleners die de stad in komen met hun eigen vervoer om pakketten af te leveren. Soms zelfs meer keer per dag per dienstverlener. Als je het zo kunt organiseren dat ‘the last mile’ meer gestructureerd, duurzamer en efficiënter - bijvoorbeeld met elektrisch vervoer - kan worden georganiseerd, zou dat niet alleen een belangrijke winst zijn voor het milieu, het aantal verkeersbewegingen et cetera, maar ook voor de toekomst van de pakketdiensten, die elkaar - letterlijk - steeds vaker in de weg zitten. Daarin zouden we als VGP graag een rol vervullen, althans, dat is mijn visie. Daar gaan we ons binnenkort binnen de vereniging over beraden, want het is wel een beetje een zijpaadje.’
Belangrijk in alle gevallen is dat de juiste inzichten over de markt, de ontwikkelingen, de wederzijdse belangen en de balans tussen die belangen worden gedeeld tussen alle betrokkenen. Daar gaat Kuiper zich hard voor maken als nieuw benoemde voorzitter van de VGP.
